تاریخ طراح گرافیک ایران , جهان

تاریخ طراح گرافیک

داستان پیشرفت طراحی گرافیک یکی از مهیج ترین و مهمترین وقایع در تاریخ فرهنگ بصری قرن بیستم بوده است.

متن این مقاله برگرفته از کتاب تاریخچه ای از طراحی گرافیک اثر نویسنده ریچارد هولیس و ترجمه سیما مشتاقی می باشد.

ریچارد هولیس Richard Hollis (متولد 1934) یک طراح گرافیک بریتانیایی است. وی در مدارس هنری مختلف تدریس کرده، کتابهایی نوشته و به عنوان چاپگر، سردبیر مجله و مدیر تولید چاپ کار کرده است.

تاریخچه طراحی گرافیک
ارتباط بصری در وسیع ترین معنای خود پیشینه ای طولانی دارد زمانیکه که انسان اولیه برای یافتن غذا به شکار می رفت و رد پای شکار را در غبار تشخیص می داد به یک علامت گرافیکی نگاه می کرد، چشم خیال او خود حیوان را می دید. آثار گرافیکی می تواند علامت هایی مانند حروف الفبا باشند، یا قسمتی از نظام نشانه ای دیگر مانند علائم جاده ها را تشکیل دهد. مجموع این علائم مانند خطوط یک طرح یا ترام های یک عکس تصورات را تشکیل می دهد.

طراحی گرافیک ایجاد یا برگزیدن نشانه ها و آرایش آن ها روی یک سطح، برای بیان یک اندیشه است. تصاویر گرافیکی مجموعه ای تصویری هستند که محتوای آن مفهومی ویژه و موقعیت آن هویتی جدید به آن می بخشند. بیشتر واژه ها و تصاویر به طور معمول با هم بکار می روند.

گاهی متن به کل اثر تسلط دارد و گاهی تصویر؛ یا گاهی مفهوم هر کدام به دیگری وابسته است. برخی از برجسته ترین آثار طراحی گرافیک برای رساندن مفهومی دقیق از تصویری مبهم، بر دقت لغات متکی می باشد. محتوای اثر نیز تعیین کننده مفهوم طرح و نیز چگونه خوانده شدن آن می باشد.

معانی که از تصاویر و علائم الفبایی بر می آید ارتباط چندانی با طراح یا انتخاب کننده آن ندارد و گویای تفکرات طراح نیست هرچند که شکل اثر را سلیقه زیبا شناختی طراح تعیین می کند، ولی زبان پیام باید به گونه ای باشد که مخاطب مورد نظر بتواند آن را درک کند. این نخستین عاملی است که باعث می شود طراحی گرافیک با هنر تفاوت چشمگیری داشته باشد.

عامل دوم این است که طراح بر خلاف هنرمند در صدد تولید مکانیکی طرح است. او پس از پذیرفتن سفارش، کار طراحی را به صورت اتود بر روی کاغذ یا در کامپیوتر آغاز می کند. پیش از آماده سازی نهایی کار برای تولید پیشنهاد های بحث شده با مشتری در چندین مرحله بررسی می شود.

طراحی گرافیک به عنوان یک حرفه از نیمه سده بیستم مطرح شد. تا آن زمان تبلیغات و مجریان آن از هنرمندان تجاری Commercial Artist استفاده می کردند. تا اواخر سده نوزدهم آثار گرافیکی صرفا سیاه و سفید بودند و روی کاغذ چاپ می شدند.

پوستر ها، بروشورها، کتابچه ها، کتاب ها و مجله ها ساختارهای فیزیکی مختلفی اند که طراح گرافیک اطلاعات را روی آن ها سازمان می دهد. در زمینه طراحی حروف شکل هندسی و تناسبات حروف ضوابط و اساس خاصی را دربرگرفت که به تولید طیف وسیعی از قلم های زیبا و پیشرفت های تکنیکی در هر دوره منجر شد.

در آثار گرافیکی سه نقش اساسی، با تغییرات کمی همراه بوده است و طراحی در این سه نقش به کار گرفته شد.

ابتدایی نرین نقش طراحی گرافیک «هویت نمایی» Identification است که هویت و مکان موضوع را تعیین می کند. ( مانند طراحی برای تابلو، پرچم، سپرهای جنگی، علائم روی سنگ، علائم نشریات یا چاپخانه ها، نشانه شرکت ها، برچسب روی بسته بندی ها و …)

دومین نقش، که در اصطلاح حرفه ای «طراحی اطلاع رسانی» Information Design نامیده می شود. برای رساندن اطلاعات و دستور العمل هاست و ارتباط بین اشیا را با یکدیگر از لحاظ موقعیت و اندازه نشان می دهد. ( مانند نقشه ها، نمودار ها و علائم راهنما).

نقش سوم و مشخص ترین نقش طراحی گرافیک «عرضه و تبلیغات» Presentation and Promotion است. (مانند پوسترها و تبلیغات)، جاییکه هدف از طراحی جلب نظر و ایجاد پیامی به یاد ماندنی است. پوستر بعنوان یک رسانه که بروی یک صفحه کاغذ چاپ می شود. از آن بعنوان ساده ترین رسانه در طراحی گرافیک نام برده می شود. پوستر ساده ترین مثال است از طرز استفاده عناصر اصلی نوشتار و تصویر که در آن مفهوم تکثیر نمایان می شود.

اکنون طراحی گرافیک قسمتی از فرهنگ و اقتصاد کشورهای صنعتی به حساب می آید. طراحی گرافیک نوعی زبان با دستورات نا مشخص در بردارد و پیوسته در حال ابداع معانی لغوی وسیع است؛ مبهم بودن اصول طراحی به این معنی است که فقط باید مطالعه شود نه اینکه یاد گرفته شود. ما نمی توانیم یک اثر گرافیکی را دقیقا بفهمیم تا زمانیکه اجزای تشکیل دهنده آن را نشناسیم.

از زمانیکه انسان تصمیم به ارائه یک پیام تصویری گرفت و به زعم خویش از مواد و متریالی که برای هم نوعان او مفاهیم مشخص و تا حدودی ثابت داشت استفاده کرد، هنر گرافیک آغاز شد و تاکنون نیز با همه پیشرفت ها و تغییراتی که داشته است باز هم با همان شیوه به حرکت خود ادامه می دهد.

نگاره های موجود در غارها، برخی دیگر از این غار نگاره ها در نقاط مختلف جهان به همراه تولید خط به آوند زبان نوشته شده، سه یا چهار هزار سال پیش از میلاد. همه نشانه هایی از تاریخ گرافیک هستند. نخستین کتاب های گرافیک، کتاب های دینی (مانند کتاب های انجیل و قرآن) این کتاب ها از کارهای گرافیکی عرب ها و مسلمانان تاثیر پذیرفته اند.

در کشورهای اسلامی کهن ترین طرح های گرافیک و خطاطی را می توان در قرآن های خوشنویسی شده یافت که با مرکب سیاه روی کاغذهایی از پوست آهو یا پاپیروس با خطوط زاویه دار مانند خط کوفی نوشته شده اند. بعد ها صفحه آرایی، حاشیه کاری، تذهیب و دیگر تکنیک های پیچیده به لحاظ تزیین بوجود آمدند.

خط نسخ که از فرم های حلالی و منحنی تشکیل شده بود در سراسر جهان اسلام گسترده شد. در کنار نسخ شیوه های دیگر مانند محقق، ریحان، ثلث، رقاع و توقیع نیز استفاده می شد. هر کدام کاربرد مجزایی داشتند در نوشتن قرآن، تزیین بناها، ظروف سفالی، اشیاء فلزی، پارچه بافی، نقاشی ها و نامه ها بکار گرفته می شدند.

مسلمانان که نمی توانستند مانند رومیان و یونانیان از شکل انسان در تزیین ساختمان ها و کتاب های خود استفاده کنند شکل های هندسی و خط نگاری را برای ایجاد طرح های تزیینی انتزاعی بکار بردند و از این رو اروپاییان این کارهای گرافیکی را اسلیمی آرابسک (عرب وار) می خوانند.

بعنوان دنباله ی این مقاله که جداگانه منتشر می کنم در مورد هنرمندان، طراحان و سبک های مختلف هنری که در سطح بین المللی در روند تاریخ و پیشرفت طراحی گرافیک اثر گذار بودند رو معرفی خواهم کرد.

منبع: graphicguide.ir